Beendere verskuif vir nuwe kerksentrum
Die beendere van ‘n 1892-graf op die terrein van die NG Kerk Swartland word tans herwin om herbegrawe te word.
Die kerk het begin met die grondwerke om ‘n nuwe sentrum aan die Rainierstraat-kant van die historiese kerkterrein op te rig. Die een boom is reeds uitgehaal.
Volgens die permit vir dié bouwerk moet alle werk gestaak en Erfenis Wes-Kaap onmiddellik in kennis gestel word indien enige argeologiese materiaal of bewyse van grafte tydens grondverskuiwingsaktiwiteite ontdek word.
Naas die bestaande graf met grafsteen van J.P. Coetzer (oorlede 10 Januarie 1892 in die ouderdom an 63 jaar) en sy dogter Anna M.J.E. van Dyk (gebore Coetzer) oorlede 3 November 1897 in die ouderdom an 24 jaar) bestaan die moontlikheid dat daar nog grafte sonder grafstene op die deel van die terrein is.
Daar was jare gelede ‘n wolkbreuk en vloedskade op die terrein en dit is moontlik dat van die grafte toe verspoel het.
Met die onlangse ondersoek ter plaatse is daar met radartoerusting probeer vasstel of daar nog beendere in die grond is waar die nuwe struktuur opgerig gaan word, maar dit is moeilik om te onderskei tussen boomwortels en beendere.
Toe daar met die opgrawings begin is, was die reste van die houtkis van Van Dyk aansienlik vlakker as verwag. Die beendere word sorgvuldig losgemaak om dit so heel moontlik uit die graf te haal.
Met dié courant se besoek het die herwinningsproses reeds gevorder tot by die beendere van Coetzer. Die argeologiestudent Anja Huisamen sif ook die grond wat uit die graf gehaal word om soveel moontlik van die kleiner beendere ook te herwin. Die beendere is al baie bros van al die jare onder die grond waar dit ook baie klam is.
Die nuwe gebou van 8,54m x 20,9m wat opgerig gaan word, sal twee nuwe kantore, ‘n jeugsaal, stoorkamer, kombuis en toiletgeriewe insluit.
Die kerk by Kerkstraat 7, Malmesbury is geleë op erf 518 wat 4996m² beslaan en begrens word deur Kerk-, Rainier-, Plein- en Piet Retiefstrate.
Volgens die planne sal die jeugsentrum aan die suidoostelike kant (Rainierstraat) opgerig word. Die bestaande kerkgebou beslaan 788m² en die bestaande buitegebou 88m². Die beplande jeugsentrum sal uit twee vlakke bestaan – 195m² op grondvlak en 57m² op ‘n laer vlak.
In die Swartland Erfenisopname van Junie 2009 (nog nie deur Erfenis Wes-Kaap goedgekeur nie) word die struktuur as graad 2 geklassifiseer en word dit in die SA Erfenisregister gelys as ‘n provinsiale erfenisterrein, 9/2/060/0023. Dit word beskerm deur die Wet op Nasionale Erfenishulpbronne (1999), artikel 34 (1).
Die eerste kerkgebou op die perseel is in 1751 voltooi. Dit was ‘n kruisvormige, grasdak- en gewelkerk.
Dit is later in 1831 vergroot, maar omdat dit steeds te klein was, is ‘n nuwe kerkgebou in 1860 ingewy.
‘n Gedeelte het enkele jare later gedeeltelik ingeval en moes dit herbou word. Die toring het weer in 1877 ingeval en moes weer herbou word.
Die kerk is toe in 1899 vergroot met die aanbou van die vleuels tot sy huidige grootte.
‘n Ekstra gedeelte (buitegebou) is later aan die agterkant aangebou.
Die erfeniskonsultant Chris Murphy het in sy verslag vir die aansoek gesê dat die beplande aanbouing en aanpassings syns insiens “nie die voorkoms of waarde van die bestaande gebou beïnvloed nie, en sal dit nie wesenlik verander nie. Die buitekant sal ongeskonde bly en deel bly van die oorblywende straatkonteks.”
Murphy vertel aan dié courant dat hulle tot dusver onsuksesvol was om nasate van Coetzer op te spoor. Hy sê in so ‘n geval is dit verkieslik om, indien moontlik, die oorskot elders op dieselfde terrein te herbegrawe.